Af en toe heb je er van die zwembaden tussen zitten die enorm koud of juist warm aanvoelen. Dan spring je het water in en heb je het gevoel dat je in een koud buitenbad of, aan de andere kant van het spectrum, in een tropisch zwemparadijs bent beland. Ik was daarom benieuwd of er wat bekend is over de optimale watertemperatuur van een zwembad. Er zou toch wel iemand ooit nagedacht hebben over de beste temperatuur voor het beste resultaat?
Laten we eerst eens kijken hoe het überhaupt gesteld is met de temperatuur van de zwembaden in de regio Amsterdam en Amstelveen:
| Zwembad | Gemiddelde watertemperatuur (° C) |
| Amstelbad | 21 – koude dag, 25 – warme dag |
| Friendship Centre | 32 |
| De Meerkamp | 28,5 |
| Bijlmer sportcentrum | 28 |
| Sportfondsenbad oost | 27,5 |
| Mercator sportplaza | 27,5 |
| De Mirandabad | 27 |
| Sloterparkbad | 27 |
Zoals je ziet hebben wij een hoop temperaturen om aan te “wennen”; van het warme Friendship Centre tot het af en toe frisse water van het Amstelbad. Nu is het niet gek dat het Friendship Centre het water wat warmer stookt, het is voor de populatie die gebruik maakt van dat zwembad namelijk erg belangrijk dat het water goed verwarmd is. Baby’s, kleine kinderen, oudere mensen en mensen met een fysieke beperking zwemmen beter in een zwembad met een temperatuur van minstens 32°C. Kinderen omdat ze een relatief groot huidoppervlak hebben waardoor ze sneller afkoelen en ouderen en mindervaliden omdat ze vaak minder actief zijn. Water geleidt de warmte 25 keer zo goed als lucht. In heel koud water kunnen we binnen een paar minuten last krijgen van ’zwemfalen’: de spieren worden dan zo koud dat ze niet meer werken. Voor mensen met een beperking zal dit op een hogere temperatuur al zijn.
In het buitenbad van het Amstelbad zul je niet zo snel last hebben van zwemfalen, eerder zul je gaan trillen en rillen! Op die manier wordt je warmteproductie opgeschaald van 100W (vergelijkbaar met de energie nodig voor een elektrisch muziekinstrument) naar 400W (vergelijkbaar met een grote keukenmachine). Wat ik overigens niet wist, is dat het sneller zwemmen blijkbaar juist slecht werkt om warmte vast te houden. Ik leek mij logischer dat als je sneller aan het zwemmen bent, je meer energie verbrandt en dus warmer wordt. Maar blijkbaar is de constante aanvoer van vers koud water een grotere energie-put dan je lichaam opwekt bij stevige beweging. Rillen en klappertanden zijn overigens niet een waarschuwing dat je eruit moet volgens Ted Verbeek (oud-KNZB-medewerker): pas als je vingertoppen beginnen te tintelen en je licht in je hoofd wordt, is het aan te raden het water te verlaten.
Volgens verschillende onderzoeken van onder andere de FINA (Fédération Internationale de Natation; de overkoepelende internationale zwembond) is de ideale temperatuur van het zwemwater 10 graden onder de lichaamstemperatuur. Als we er dus vanuit gaan dat een persoon een gemiddelde temperatuur heeft van 37 graden wordt dit 27 graden. Zwemmen in warmer water is niet gezond, want het lichaam van de zwemmer kan dan tijdens de lichaamsinspanning niet goed meer afkoelen, wat oververhitting kan veroorzaken. Dit merk je vaak omdat alles wat moeilijker gaat, je hebt dan het idee minder energie te hebben. Om overigens de officiële goedkeuring van de FINA te krijgen, moet een zwembad voldoen aan de zogenaamde temperatuurseis: “water temperature shall be 25° to 28° C”. Al met al zitten we er dus best goed bij in de Meerkamp, al mag het nog nét ietsjes koeler.
Dus wat vind jij fijn? Een lekker warm zwembad? Of toch liever een graadje koeler?